Jak działają Banki Żywności [artykuł]
Banki Żywności to organizacje zajmujące się zarówno ratowaniem żywności przed zmarnowaniem, jak i pomocą żywnościową. Obecnie na terenie całego kraju funkcjonuje 31 banków, które współtworzą Federację Polskich Banków Żywności – FPBŻ . Federacja ratuje żywność przekazując ją podmiotom, z którymi współpracuje, a która na każdym etapie – od produkcji do konsumpcji, jest marnowana.
Organizacja prowadzi także działania zmierzające do dostosowania polskiego prawa do ratowania żywności. 19 lipca 2019 roku została przyjęta ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności . Federacja zajmuje się lobbingiem na rzecz przyjmowania tego typu aktów prawnych, jak i zgłaszaniem poprawek i potrzeby ich nowelizacji.
Pierwsze Banki Żywności zaczęły powstawać już pod koniec lat 90-tych. Ich misją jest ratowanie żywności przed zmarnowaniem i przekazywanie jej osobom potrzebującym. Realizują ją poprzez pozyskiwanie tzw. produktów niehandlowych czyli wadliwie opakowanych lub o krótkim terminie przydatności do spożycia, ich przechowanie i dystrybucję do lokalnych organizacji i instytucji partnerskich. Każdy z Banków tworzy lokalną sieć takich podmiotów. Jeśli reprezentujesz organizację, która chciałaby pozyskiwać żywność za pośrednictwem Banku Żywności, skontaktuj się z najbliższym Bankiem w twojej okolicy.
Dzięki takiemu modelowi działania w 2020 roku Banki Żywności uratowały ok. 39 tysięcy ton żywności – 14 tysięcy pochodziło z sieci handlowych, a 25 tysięcy przekazali producenci i dystrybutorzy (dane FPBŻ). Żywność ta, wraz z tą dystrybuowaną w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa, pomaga corocznie ok. 1,5 mln osób w potrzebie, a według danych GUS w 2020 roku w skrajnym ubóstwie żyło w Polsce 1,6 mln osób.
Banki Żywności promują także postawy sprzyjające niemarnowaniu żywności. Co roku organizowane są obchody Światowego Dnia Żywności (16 października), a od dwóch lat także Międzynarodowy Dzień Świadomości o Stratach i Marnowaniu Żywności (International Day of Awareness of Food Loss and Waste) wyznaczony przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) w 2020 roku. Zarówno FPBŻ, jak i lokalne Banki Żywności realizują także całoroczne projekty edukacyjne. Na uwagę zasługują warsztaty towarzyszące przekazywaniu żywności uczące jak w pełni skorzystać z przekazanej żywności oraz w jaki sposób zminimalizować wyrzucanie jedzenia we własnym gospodarstwie domowym.